Thánh Ambrôsiô, Đức Kitô là tất cả!

Ngày 7 tháng 12
THÁNH AMBRÔSIÔ

Thánh Ambrôsiô là vị giám mục vĩ đại nhất của vùng Milan trong lịch sử Giáo hội. Ngài có công “khơi lên niềm tin và cuộc hoán cải của thánh Augustinô.” Đức giáo hoàng Bênêđictô XVI đặc biệt nhấn mạnh đến lòng yêu mến Chúa Kitô nơi thánh nhân. Chúng ta cùng tìm hiểu về cuộc đời của Thánh Ambrôsiô:

Đôi dòng tiểu sử

Thánh Ambrôsiô sinh năm 340 tại Trier, miền Nam của Gaul (nước Đức hiện nay). Ngài là con trai của một quận trưởng gốc người Rôma trông coi thành Gaul. Cha Ngài, ông Aurlio Ambrôsiô làm tổng trấn xứ Gauules và là nghị sĩ viện quý tộc. Nhưng ông chết sớm, mẹ Ngài trở về Roma với 3 người con: Ambrosiô. Marcellina và Satyra. Thánh Ambrôsiô chưa lãnh phép rửa tội như thói quen thời ấy hay chần chừ, sợ mất ơn phép rửa tội, nhưng Ngài đã sống tuổi thơ ấu đạo đức.

Lớn lên, Thánh Ambrôsiô tỏ ra thông minh đặc biệt, nổi tiếng về thơ văn, tài hùng biện và luật pháp. Thuộc dòng quý tộc, Thánh Ambrôsiô được đặt làm lãnh sự tỉnh Emilia và Liguria với thị trấn là Milan. Khi thân phụ qua đời, thân mẫu của Ambrôsiô đã đem cả gia đình về lại Rôma. Bà và người con gái, là thánh nữ Marcellina, đã nuôi Ambrôsiô khôn lớn.

Thánh Ambrôsiô cũng dần dần cảm thấy ít tha thiết với những danh vọng thế trần. Người ta kể rằng một buổi kia có cuộc tiếp rước Đức Giám mục, Ambrôsiô thấy mẹ và chị hôn tay Đức Giám mục với vẻ cung kính, cậu liền quay lại nói với mẹ: “Mẹ ơi, mẹ cũng hãy hôn tay con đi, vì rồi đây con cũng sẽ làm Giám mục”.

Con đường danh vọng

Mồ côi cha từ thuở còn nhỏ, cậu Ambrôsiô cùng với chị là Marcellina và anh là Satirô theo mẹ trở về Rôma để học luật và khoa hùng biện. Giữa những thói tục đồi bại và mất nết thường có ở các trường bấy giờ, sinh viên Ambrôsiô đã biết khinh chê tất cả những quyến rũ của thị thành, và mặc dầu quỷ ma tấn công liên tiếp, người sinh viên ấy vẫn giữ được tâm hồn trong sạch.

Ambrôsiô học rất giỏi vì có trí thông minh. Một ông hoàng có đạo, rất quyền thế tên là Prôbô làm phó án ở Rôma thấy Ambrôsiô có trí thông minh, tính tình ngay thẳng và có tài hùng biện, liền đem lòng quý mến; ông đã chọn Ambrôsiô làm thư ký riêng để sau này lên làm những việc quan trọng nhất trong guồng máy hành chánh tại đế quốc Rôma.

Vào khoảng năm 370, được Prôbô tiến cử, Ambrôsiô lên làm tổng đốc miền Liguria và Emilia thuộc miền Bắc Ý. Thời kỳ đó, những thành phố chính trong đế quốc đều rối ren vì thuế má và thường bị khủng bố tàn ác; trái lại, ở Milanô, nhờ tài cai trị của Ambrôsiô, dân chúng được an bình trật tự. Cách cai trị khôn ngoan và nhân từ của ngài khiến cho dân chúng không lo âu, khổ sở. Họ cảm phục và mến yêu nhà cầm quyền trẻ tuổi liêm khiết và nhân từ của họ như một người cha.

Dầu sao thành phố Milanô lúc bấy giờ cũng còn gặp phải nhiều khó khăn và ở trong một tình trạng đáng buồn. Thực vậy, đứng đầu giáo đoàn Milanô là một Giám mục thuộc phái Ariô, tên là Auxenciô. Vì thế dân chúng chia rẽ nhau. Khi Auxenciô mất vào năm 373, thì giáo dân lại càng phản đối nhau kịch liệt trong việc bầu Giám mục kế vị.

Các Giám mục trong giáo tỉnh hội họp nhau để bầu đã gửi một phái đoàn đến hỏi ý kiến Hoàng đế Valentinô. Trong khi đó giáo dân và những người theo phe lạc giáo đứng vây quanh nhà thờ hô hoán om xòm gây nên một bầu không khí sôi nổi; vì mỗi bên đều muốn có Giám mục thuộc phe mình. Trong các phố, người ta sửa soạn những cuộc nổi loạn và tình thế căng thẳng gần đến chỗ lưu huyết.

Ambrôsiô thấy vậy liền đến can thiệp để những người kitô giáo đang chia rẽ được bình tĩnh hơn. Khi ngài vừa nói mấy lời phủ dụ dân chúng thì bỗng có tiếng trẻ kêu lên : “Ambrôsiô làm Giám mục!” Rồi, không ai bảo ai, mọi người đồng thanh hô lớn: “Ambrôsiô làm Giám mục! Ambrôsiô làm Giám mục của chúng tôi”.

Chúa gọi Thánh Ambrôsiô

Tiếng hô vang dậy cả nhà thờ khiến hàng giáo sĩ cũng đồng thanh chấp thuận và tuyên bố Ambrôsiô làm Giám mục giáo đoàn tỉnh Milanô. Ambrôsiô lúc đó đã có đức tin nhưng chưa chịu phép rửa tội, lại cũng chưa học đạo mấy. Ngài vịn vào lẽ đó để từ chối; đàng khác ngài cũng tự cho mình không xứng đáng, cũng như không đủ tư cách can đảm lãnh nhận chức vụ đó. Và để tỏ rõ thái độ, ngài làm ra vẻ rất ác nghiệt khi xử kiện, mặc dầu ngài thường rất liêm khiết và nhân từ.

Ngay chiều hôm đó, ngài kết án hành hình một bị can trước khi tra hỏi. Rồi tối đến, ngài còn tổ chức một buổi khiêu vũ và cho mời cả những vũ nữ đến dự. Song giáo dân ở Milanô biết rõ ngài là người công chính và thanh khiết, họ cho ngài làm thế chỉ là giả vờ để từ chối chức vụ Giám mục. Một lần nữa họ lại đồng thanh hô lớn: “Lỗi của ngài chúng tôi xin chịu thay. Ambrôsiô phải làm Giám mục!”

Tuyệt vọng, nhà cầm quyền trẻ tuổi ấy liền tìm cách lẩn trốn. Đêm hôm đó, Thánh Ambrôsiô trốn ra khỏi thành và đi ẩn trong nhà một người bạn ở miền quê. Nhưng người ta lại tìm thấy ngài. Bị thúc bách quá, Ambrôsiô liền chạy đến một kế hoạch sau cùng là nại tới toà án Cêsarê vịn lý rằng ngài là công chức của nhà vua, nên thuộc quyền vua phân xử và quyết định.

Dân chúng cũng không chịu thua. Sau khi lưỡng lự mãi, lại có lời khẩn khoản của Hoàng đế Valentinô và các bạn, ngài đành ưng thuận. Vậy trước hết ngài phải chịu phép rửa tội. Đoạn có lẽ Thánh Ambrôsiô muốn để một thời gian khá lâu sau khi chịu phép rửa tội rồi mới thụ phong Giám mục. Song vì dân chúng thúc bách, ngài đã chịu chức và hành lễ ngay tám ngày sau khi chịu phép rửa tội. Hôm đó là ngày 07.12.373.

Sống đời thánh hiến

Ngay sau ngày chịu chức, Thánh Ambrôsiô lấy tất cả của cải phân phát cho kẻ khó, trừ một phần dành để cho chị là Marcellina. Khi làm quan ngài đã sống thanh liêm tận tụy, thì lúc này khi làm Giám mục, ngài càng tỏ ra nhiệm nhặt, nhân từ và tận tụy với nhiệm vụ thiêng liêng hơn nữa.

Từ sáng sớm sau khi dâng lễ, Thánh Ambrôsiô ngồi vào bàn làm việc, học hỏi Kinh thánh. Cửa phòng ngài lúc nào cũng mở rộng để đón tiếp mọi người, nhất là những người túng cực hồn xác. Mỗi ngày Thánh Ambrôsiô thường nhịn ăn bữa trưa và mỗi tuần ngài ăn chay năm ngày. Tối đến ngài lại thức khuya để ghi chép, chú giải Kinh thánh, hay dọn bài giảng.

Với nếp sống thánh thiện và phương pháp làm việc ấy, Thánh Ambrôsiô đã thành công trong công việc coi sóc giáo đoàn Milanô. Kết quả rực rỡ đáng chú ý hơn cả là ngài đã chinh phục được một giáo sư danh tiếng, thánh Âutinh, mà chúng ta sẽ có dịp nhắc đến sau này. Uy thế của ngài còn tạo cho giáo đoàn này một địa vị quan trọng: Các giáo đoàn lân cận đều đến hỏi ý kiến ở Milanô, và ai nấy đều coi Milanô như một kinh đô Rôma nhỏ vậy.

Giúp đỡ hoàng đế

Ngoài nhiệm vụ của một chủ chăn, Thánh Ambrôsiô còn đóng vai cố vấn cho các Hoàng đế. Trong chức vụ này, ngài thực là một người chỉ đạo đầy nghị lực và can đảm. Chắc hẳn là một công dân Rôma, ngài rất quý mến các Hoàng đế. Song không khi nào ngài chịu để Giáo hội phải lụy thuộc quốc gia; ngài đòi cho Giáo hội được quyền xét xử các nhà cầm quyền thế tục, nhân danh Chúa Kitô.

Người ta còn ghi được những lời nói bất hủ sau đây của ngài: “Nếu các Hoàng đế phạm tội, các Giám mục phải sửa phạt bằng những lời khiển trách thẳng nhặt”. Lần khác trong bài diễn văn phản đối Giám mục lạc giáo Auxenciô, ngài đã không ngần ngại tuyên bố: “Hoàng đế ở trong Giáo hội, nhưng không ở trên Giáo hội”.

Lời nói đi đôi với việc làm, Đức Giám mục Ambrôsiô đã đem thực hành quy tắc đó, đặc biệt nhất là khi xẩy ra cuộc tàn sát ở Thessalônica năm 390, do lệnh của Hoàng đế Thêôđôsiô. Hồi đó, trong thành phố có cuộc nổi loạn, nhiều sĩ quan và nhà cầm quyền của vua bị giết. Nghe tin này, Hoàng đế tức giận liền ra lệnh giết bảy ngàn người bất luận đàn ông đàn bà hay con trẻ. Người ta đánh lừa mời họ đi dự một cuộc vui công cộng rồi giết họ.

Đức Giám mục Ambrôsiô hết sức ngăn cản việc bỉ ổi ấy, song vô hiệu. Ngài liền ra vạ tuyệt thông cho Hoàng đế Thêôđôsiô và công khai lên án tội ác đó. Đồng thời trong một bức thư riêng, ngài bắt Hoàng đế phải ăn năn đền tội.

Kết quả ngài đã thành công: Đêm Giáng Sinh năm 390, Thêôđôsiô, một vị Hoàng đế có thế lực nhất hoàn cầu đã cởi bỏ bộ áo sang trọng và mặc lấy áo kẻ sám hối, rồi trước đám đông dân chúng tập họp ở sân nhà thờ, Hoàng đế đã xin Thánh Ambrôsiô tha thứ và tái nhận vào Giáo hội công giáo. Cảm phục vị đại diện Chúa. Từ đó, nhà vua không ngớt lặp lại lời này: “Tôi biết có một người không bao giờ xuyên tạc sự thật, đó là Giám mục Ambrôsiô”.

Tuy giầu uy quyền và thế lực như thế, nhưng Thánh Ambrôsiô chỉ biết dùng ảnh hưởng của mình để mưu ích cho Giáo hội và các linh hồn. Ngài cố diệt trừ những di tích ngoại giáo còn đang sống công khai trong đế quốc, hủy bỏ những vết tích tà thần như: bãi bỏ các bổng lộc, trợ cấp và miễn dịch vẫn dành cho các tư tế và nữ tu ngoại giáo, hạ bệ những bàn thờ và tượng thần “chiến thắng” đặt trong phòng thượng nghị viện Rôma.

Bài trừ lạc giáo

Trong khi cố gắng gột rửa các vết tích ngoại giáo, Thánh Ambrôsiô cũng cương quyết diệt trừ lạc giáo Ariô. Về phương diện này, ngài đã phải đương đầu với Nữ Hoàng Juliana vì bà muốn chiếm một nhà thờ của ngài để dành cho những người theo phe lạc giáo. Cuộc chiến đấu thực sự gay go, nhưng nhờ ở thái độ cương quyết, nhân từ của Thánh Ambrôsiô và nhờ lòng mộ mến của toàn dân, thánh Giám mục đã nắm được phần chiến thắng.

Nữ Hoàng Juliana bị thất bại liền thuê người ám sát ngài. Ngày kia tên lưu manh lẻn được vào phòng ngài; nhưng khi hắn vừa giơ tay toan thi hành thủ đoạn, tức thì tay hắn liền bị cứng đờ, hắn quỳ xuống tạ tội và được người của Chúa thứ tha lỗi cùng chữa cho lành mạnh tứ chi.

Tiến sĩ hội Thánh

Không những là một vị chủ chăn nhân từ, hoạt động, một nhà cố vấn đầy khôn ngoan cương nghị, Thánh Ambrôsiô còn nổi tiếng là một bậc thầy lỗi lạc, xứng đáng với danh hiệu của một thánh tiến sĩ. Ngài đã sáng tác và để lại cho Giáo hội nhiều pho sách quý giá. Tác phẩm của ngài gồm đủ loại: Thánh kinh, Tín lý, Tu đức và Phụng vụ. Những tác phẩm liên quan đến Thánh kinh gồm sáu quyển nói về công cuộc sáng tạo, những bài giảng về Thánh vịnh và một cuốn chú giải Phúc âm thánh Luca.

Về phương diện tu đức, Thánh Ambrôsiô đã viết cuốn “Những nghĩa vụ” và năm cuốn bàn về tu đức trinh khiết và tiết độ, trong đó ngài đã tỏ ra am hiểu sâu xa nhất về giá trị thiêng liêng của đức khiết trinh. Vì thế, người ta thường gọi ngài là vị “Tiến sĩ của đức trinh khiết”. Trong những tác phẩm tín lý, Thánh Ambrôsiô thường bàn giải về các mầu nhiệm trong đạo, viết để dạy giáo lý cho tân tòng hoặc để phản đối các lạc giáo Ariô và Nôvaciô.

Sau hết Thánh Ambrôsiô là một trong những vị khởi xướng ra ca vãn trong Giáo hội La tinh, là vị sáng lập ra ca vãn bình dân ở Tây phương. Người ta đã gắn cho ngài một số ca vãn mà hiện nay còn ca hát trong lễ nghi của Giáo hội.

Một cuộc đời hoạt động truyền giáo và sáng tác như thế hẳn làm cho sức lực của Thánh Ambrôsiô chóng suy tàn, dễ dàng làm mồi cho bệnh nạn. Thực vậy, ngày 04.4.397, ngài bị bệnh phải nằm liệt giường. Các giáo sĩ đều quỳ gối quây quần quanh giường ngài để đọc kinh cầu nguyện cho Đức Giám mục.

Paulinus, vị phó tế trung thành đã viết về cuộc đời thánh Ambrôsiô theo lời đề nghị của thánh Augustinô, kể lại rằng: “Chúng tôi thấy môi miệng ngài mấp máy chuyển động, nhưng không thể nghe thấy ngài nói những gì.”

Tình hình đột nhiên trở nên bi kịch. Đức cha Honoratus, giám mục Vercelli, là người trợ giúp thánh Ambrôsiô, đang nghỉ ở lầu trên, thì bị đánh thức bởi một giọng nói cứ lặp đi lặp lại rằng: “Dậy mau, dậy mau! Ambrôsiô đang hấp hối.” Thế rồi, Honoratus vội chạy xuống cầu thang và trao Mình Thánh Chúa cho giám mục Ambrôsiô. Sau khi đón rước Mình Thánh, vị giám mục trút hơi thở cuối cùng, lên đường về nhà Cha cùng với Của Ăn Đàng thiêng liêng.

Xác Thánh Ambrôsiô được an táng tại dưới bàn thờ của nhà thờ chính toà, chính nơi ngài đã chọn nghĩa là giữa mộ hai thánh tử đạo Gervasiô và Protasiô. Nơi đây Thiên Chúa đã làm nhiều phép lạ để tôn vinh đầy tớ trung tín của Người, khiến cho giáo dân càng tấp nập tuôn đến kính viếng và cầu xin nơi mộ ngài.

Cầu nguyện

Kính xin Thánh Ambrôsiô bầu cử cho chúng con trước toà Chúa và giúp các vị chủ chăn của chúng con biết theo gương ngài mà sống cuộc đời hoàn toàn thanh khiết, hoạt động và nhân từ, để mỗi khi tiếp xúc với các ngài, ai nấy đều hết lòng mến yêu kính phục và nhìn nhận rằng Chúa Kitô đã ngự trị trong các ngài và hoạt động qua các ngài.

Tổng kết

Giống như thánh Gioan Tông đồ, Thánh Ambrôsiô – người chưa bao giờ chán nản khi nói rằng: “Đối với chúng ta, Đức Kitô là tất cả! Omnia Christus est nobis!” – vẫn luôn là một chứng nhân vĩ đại của Chúa Kitô.

Vậy xin khép lại bài chia sẻ hôm nay bằng những lời như thế, với tâm tình yêu mến Đức Giêsu Kitô: “Đối với chúng ta, Đức Kitô là tất cả! Nếu bạn có một vết thương cần phải chữa lành, Đức Kitô chính là vị lương y; nếu bạn khát khô vì cơn sốt, Đức Kitô chính là dòng suối mát;

Nếu bạn cảm thấy chán nản vì những bất công trong cuộc đời, Đức Kitô chính là Đấng công bình và rất mực công minh; nếu bạn cần giúp đỡ, Đức Kitô là sức mạnh; nếu bạn sợ chết, Đức Kitô là sự sống; nếu bạn khát mong nước Thiên Đàng, Đức Kitô là con đường dẫn về Thiên Quốc; nếu bạn ở trong bóng tối, Đức Kitô chính là ánh sáng…

Hãy nếm thử và hãy nhìn xem, để biết Thiên Chúa thiện hảo dường bao: phúc cho những ai cậy trông nơi người!” Chúng ta hãy đặt niềm hy vọng nơi Đức Kitô. Chúng ta sẽ được chúc phúc và được sống an bình.

Đôi nét về Shop Công Giáo online

Shop Công Giáo online là một cơ sở Công Giáo chuyên cung cấp các tượng ảnh thờ phụng cho bà con giáo dân.
Với mong muốn mang nét đẹp Công Giáo đến với tín hữu yêu mến nghệ thuật Thánh. Shop Công Giáo hy vọng với những nỗ lực của tập thể, sẽ giúp thăng hoa thêm cho đời sống đạo của đại cộng đồng dân Chúa.
Xem thêm các mẫu tượng các Thánh đẹp tại đây

Shop Công Giáo online – Mang nghệ thuật Thánh đến với ngôi nhà của bạn!
———————————– 
QUÝ KHÁCH HÀNG QUAN TÂM XIN LIÊN HỆ:
✟ Shop Công Giáo online – Uy Tín và Chất Lượng ✟
🌐 Website: http://tuonggoconggiaohcm.net/
☎ Hotline: 09.314.50.314 – 0936.705.844(zalo)